1. Định nghĩa bệnh thủy đậu
Bệnh thủy đậu là một căn bệnh dễ lây lan do Virus varicella-zoster (VZV) gây ra. Bệnh này đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ sơ sinh và những người có hệ miễn dịch suy yếu.
Thông thường, triệu chứng của bệnh thủy đậu bao gồm việc xuất hiện một loạt phát ban giống như mụn nước, thường bắt đầu ở bụng, lưng và mặt. Sau đó, phát ban sẽ lan rộng trên toàn bộ cơ thể, hình thành khoảng từ 250 đến 500 mụn nước chứa nhiều dịch lỏng, sau đó vỡ ra để tạo thành vết loét và cuối cùng là vảy. Phát ban có thể gây ngứa nặng và đi kèm với triệu chứng mệt mỏi, đau đầu và sốt. Bệnh thủy đậu thường gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn ở người lớn so với trẻ em.

Dù hầu hết những người đã mắc bệnh thủy đậu sẽ phát triển miễn dịch suốt đời, nhưng vẫn có một số trường hợp hiếm khi tái nhiễm bệnh. Có một số yếu tố có thể khiến bạn dễ bị thủy đậu lần hai, bao gồm:
– Mắc bệnh thủy đậu lần đầu trong độ tuổi sơ sinh (dưới 6 tháng tuổi).
– Trải qua bệnh thủy đậu lần đầu nhẹ.
– Có hệ miễn dịch yếu.
Đôi khi, một số người có thể cho rằng mình bị thủy đậu lần thứ hai, nhưng thực tế họ chỉ mới mắc bệnh lần đầu. Việc xuất hiện phát ban trước đó có thể là do nhầm lẫn với bệnh thủy đậu. Nói cách khác, người đó thực sự chưa từng mắc thủy đậu, nhưng trước đây đã bị chẩn đoán sai.
2. Những thắc mắc liên quan đến căn bệnh thủy đậu
2.1. Bệnh thủy đậu có bị 2 lần không phụ huynh cần biết?
Có khá nhiều người đã trải qua bệnh thủy đậu đặt câu hỏi liệu bệnh có tái phát hay không. Thực tế là bệnh thủy đậu có khả năng tái phát, nhưng phần lớn những người đã trải qua bệnh này sẽ không bị mắc lại. Sau khi bị thủy đậu, cơ thể phát triển kháng thể chống lại virus VZV, tác nhân gây ra bệnh. Tuy vậy, khoảng 10% trường hợp còn lại có thể bị thủy đậu lần thứ hai, tuy nhiên, những trường hợp này thường nhẹ và chỉ có ít phát ban, thường dưới 50 nốt và ít gặp biến chứng.
Trong trường hợp virus vẫn tồn tại sau khi điều trị và có thể tấn công các rễ thần kinh, khi có điều kiện thuận lợi, tác nhân gây bệnh có thể tái phát và gây ra bệnh zona, không phải thủy đậu. Đây là một biến chứng sau bệnh thủy đậu khi chưa được điều trị triệt để. Thường thì khoảng 10-20% trường hợp virus tái hoạt động và gây ra bệnh zona, tỷ lệ này tùy thuộc vào độ tuổi và yếu tố môi trường.
Dù có thể không bị thủy đậu lần thứ hai, virus VZV vẫn có thể gây ra bệnh khác sau này. Sau nhiều năm kể từ khi bị thủy đậu lần đầu, virus vẫn có thể tồn tại trong mô thần kinh nhưng không hoạt động. Mặc dù không chắc chắn, nhưng virus có thể tái hoạt động trong tương lai và gây ra một tình trạng liên quan khác, gọi là bệnh zona.
Một số người đã từng bị thủy đậu có nguy cơ mắc bệnh zona, khi virus thủy đậu được kích hoạt lại sau một thời gian từ vài chục năm. Bệnh zona thường biểu hiện dưới dạng phát ban và sau đó là mụn nước gây đau đớn trên da. Zona thường xuất hiện ở một bên mặt hoặc một bên của cơ thể và kéo dài khoảng 3 tuần. Các mụn nước sau đó sẽ hình thành vảy trong vòng 1-2 tuần.
2.2. Biến chứng bệnh thủy đậu
Không chỉ quan tâm liệu bệnh thủy đậu có tái phát hay không, mức độ nguy hiểm và biến chứng của căn bệnh này cũng là một vấn đề mà nhiều người quan tâm. Thủy đậu là một căn bệnh có tính chất lành tính, tuy nhiên, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời và đúng cách, có nguy cơ gây ra những biến chứng nguy hiểm:
– Các nốt mụn nước bị vỡ có thể gây bội nhiễm, viêm da, hình thành mủ và dễ để lại sẹo. Ở trẻ em có hệ miễn dịch yếu, có khả năng gây tổn thương vị trí mụn nước.
– Bệnh thủy đậu có thể dẫn đến các tình trạng như viêm tai ngoài hoặc giữa, viêm phổi, viêm thanh quản, viêm cầu thận gây hiện tượng nước tiểu có máu,…

Biến chứng bệnh thủy đậu rất nguy hiểm
– Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, bệnh thủy đậu có thể gây viêm màng não và viêm não, đây là những biến chứng nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong hoặc gây ra các di chứng không thể khôi phục.
– Phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu chu kỳ hoặc gần sinh bị thủy đậu có thể lây nhiễm cho thai nhi, gây ra bệnh trái rạ bẩm sinh với các triệu chứng như đầu nhỏ, đục thủy tinh thể, thiếu cân nặng,… Ngoài ra, biến chứng sẩy thai, thai chết lưu, dị tật thai nhi,… có thể xảy.
– Nhiễm trùng máu hoặc bệnh zona thần kinh,… đều là những biến chứng nặng có thể xảy ra với trẻ bị thủy đậu nếu không được điều trị đúng phương pháp và triệt để.
2.3. Những cách thức lây lan của bệnh thủy đậu
Thủy đậu là một căn bệnh truyền nhiễm rất dễ lây từ người sang người. Virus có thể được truyền qua tiếp xúc với giọt bắn từ hơi thở, hoặc hắt hơi của người bị thủy đậu vào không khí. Ngoài ra, thủy đậu cũng có thể lây qua tiếp xúc với dịch lỏng trong các nốt mụn nước của trẻ.
Khi mắc phải thủy đậu, bạn có thể truyền nhiễm virus trong khoảng 2 ngày trước khi xuất hiện phát ban. Nguy cơ lây lan bệnh vẫn tồn tại cho đến khi các nốt mụn nước đã đóng vảy và lành hoàn toàn.
Nhìn chung, bạn có thể lây lan bệnh thủy đậu thông qua tiếp xúc gần gũi với trẻ, ví dụ như:
– Ở chung trong một không gian hẹp ít nhất 15 phút;
– Chạm vào da và nốt mụn nước của trẻ;
– Chạm vào các vật dụng đã tiếp xúc với virus từ hơi thở hoặc dịch lỏng từ nốt mụn nước của trẻ.
Một số người cũng có thể mắc bệnh nếu tiếp xúc với vết phát ban của người bị zona. Tuy nhiên, bạn không thể bị lây nhiễm zona từ người mắc thủy đậu.